Καλησπέρα σε όλες και όλους, σας ευχαριστούμε πολύ που είστε εδώ μαζί μας απόψε να μοιραστούμε τη στιγμή της έναρξης του 8ου φεστιβάλ WIFT. Για εμάς το φεστιβάλ είναι η αποκρυστάλλωση της προσπάθειας και του οράματος μαζί να χτίσουμε μια ενεργή κοινότητα γυναικών κινηματογραφιστριών, μια κοινότητα που η καθεμία από εμάς θα βρίσκει έναν ασφαλή χώρο συνάντησης, συνομιλίας, διεκδίκησης και δημιουργίας. Κι ελπίζω σήμερα αυτή η αίθουσα της Ταινιοθήκης να μπορεί να λειτουργήσει για όλες μας σαν μια γεωγραφία οικειότητας και ζεστασιάς
Είναι ταυτόχρονα και μια στιγμή αναστοχασμού που στεκόμαστε με νοιάξιμο και ενσυναίσθηση σε όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας που συχνά μπορεί να είναι αρκετά στενάχωρα και επώδυνα. Κάθε δέκα λεπτά μια γυναίκα δολοφονείται σε κάποιο μέρος του πλανήτη σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ. Καθημερινά οι γυναίκες δολοφονούνται, κακοποιούνται, δέχονται σεξουαλική, σωματική, ψυχολογική βία, ακυρώνονται τα δικαιώματα τους, αντιμετωπίζονται με απαγορεύσεις, στερεότυπα και υποτιμήσεις. Από τη Γάζα όπου έχουν σκοτωθεί χιλιάδες γυναίκες και παιδιά μέχρι το δικαστήριο της Αβινιόν που δικάζεται η ανατριχιαστική υπόθεση των ομαδικών βιασμών εις βάρος της Ζιζέλ Πελικό, κι από τις ΗΠΑ όπου χιλιάδες γυναίκες στερούνται το δικαίωμα στην άμβλωση μέχρι το Αφγανιστάν της συντριπτικής καταπίεσης των γυναικών, μέχρι τη δική μας χώρα με τις 13 γυναικοκτονίες και το 42% των γυναικών να δηλώνει ότι έχει υποστεί κάποια μορφή έμφυλης βίας. Μας νοιάζει. Μας νοιάζουν όλα αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία, είμαστε κομμάτι αυτής της οδύνης και του θυμού, κουβαλάμε τη συλλογική εμπειρία της έμφυλης βίας και της έμφυλης ανισότητας εγγεγραμμένη στα σώματα μας και τη μνήμη μας.
Ζούμε καθημερινά τις αντανακλάσεις της σεξιστικής και ομοτρανσφοβικής κουλτούρας στον οπτικοακουστικό κλάδο. Μεγαλώσαμε οι περισσότερες σ’ ένα ανδροκρατούμενο επαγγελματικό περιβάλλον με άκαμπτες έμφυλες ιεραρχήσεις όπου έπρεπε να κοπιάσουμε πολύ για να αποδείξουμε ότι αξίζουμε, για να κερδίσουμε σεβασμό, όπου αναμετρηθήκαμε με στερεότυπα και διακρίσεις, όπου δεχτήκαμε παραβιαστικές και κακοποιητικές συμπεριφορές, που προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να μας πείσουν ότι είμαστε ανεπαρκείς, που δε βρίσκαμε χώρους να εκφραστούμε, μεγαλώσαμε χωρίς ανοιχτούς δρόμους στο γυναικείο βλέμμα
Και χρειάστηκε να ανοίξουμε μόνες μας αυτούς τους δρόμους σκάβοντας με τα χέρια μας. Για να πούμε ότι δε μας αξίζει αυτό κι ότι δεν αποδεχόμαστε την υποβάθμιση της υπόστασης μας ως πεπρωμένο. Είμαστε τυχερές γιατί ζούμε στην εποχή της ορατότητας, στην εποχή της ανάκτησης του λόγου, που έχουμε λέξεις να ονοματίσουμε αυτά που συμβαίνουν, έχουμε εργαλεία να επεξεργαστούμε τα βιώματα μας και πάνω απ’ όλα έχουμε μια βαθιά ασίγαστη επιθυμία να τα αλλάξουμε. Να δούμε τον κλάδο μας να αλλάξει, να γίνεται πιο δίκαιος, ισότιμος και συμπεριληπτικός τώρα, όχι ρητορικά, όχι μελλοντικά αλλά τώρα. Γιατί είναι αναγκαίο. Είναι αναγκαίο να μη νιώθουμε άβολα την ώρα που ακούμε σεξιστικά αστεία στο σετ, να μην μπαίνει η εμφάνιση μας και το σώμα μας στο μικροσκόπιο, να μην αξιολογούμαστε στη βάση παρωχημένων και αυστηρά ανδρικών κριτηρίων. Να έχουμε τη δυνατότητα να συγκροτούμε τις δικές μας κινηματογραφικές αφηγήσεις, τις δικές μας κινηματογραφικές αναπαραστάσεις. Κι αυτό είμαι σίγουρη πως θα αποδειχθεί ωφέλιμο για όχι μόνο για εμάς αλλά για την ίδια την τηλεόραση, για τον ίδιο τον κινηματογράφο που θα απεγκλωβιστούν από τη μονολιθικότητα και θα αποκτήσουν πιο πλουραλιστικά χαρακτηριστικά.
Ως δίκτυο επιδιώκουμε με μια σειρά από δράσεις εκπαίδευσης και ενδυνάμωσης, ανάδειξης της δουλειάς των γυναικών, απεύθυνσεις στους θεσμικούς φορείς, διεκδίκησης των καλών πρακτικών, γόνιμης συνομιλίας με τις κινηματογραφικές ενώσεις να θέτουμε αυτά τα ζητήματα. Κορύφωση της δράσης μας είναι το φεστιβάλ, που έχει κατοχυρωθεί πλέον σαν ένα γεγονός στην πόλη και χαιρόμαστε που μπορούμε να το προσφέρουμε στην πόλη, ένα φεστιβάλ που έχει στο επίκεντρο του τη γυναικεία δημιουργία, που τροφοδοτεί τη δημόσια συζήτηση και που είναι ανοιχτό και προσβάσιμο σε όλες και όλους.
Το φεστιβάλ φυσικά πραγματοποιείται με την αιγίδα και την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, οπτικοακουστικών μέσων και δημιουργίας Creative Greece και με την αιγίδα του δήμου της Αθήνας.
Ευχαριστούμε πολύ. Προσβλέπουμε σε περισσότερα.
Χρειαζόμαστε ακόμα πιο γενναίες, άμεσες, αποτελεσματικές πολιτικές στήριξης του σύγχρονου πολιτισμού, του κινηματογράφου, της γυναικείας δημιουργίας. Οι περισσότερες σ’ αυτή την αίθουσα έχουμε την πικρή εμπειρία του τι σημαίνει να έχεις τη διάθεση, την έμπνευση, την κατάρτιση να κάνεις μια έρευνα πάνω στον κινηματογράφο, να κάνει μια ταινία, μια σειρά, ένα ντοκιμαντέρ, να σχεδιάσεις ένα πρόγραμμα κινηματογραφικής εκπαίδευσης, να κάνεις ένα φεστιβάλ ή να ανοίξεις μια κινηματογραφική λέσχη και να πρέπει να πασχίζεις να βρεις χρηματοδότηση και να περιμένεις, να περιμένεις, να τρέχεις από δω κι από κει και ίσως στο τέλος να μη μπορείς να τα καταφέρεις. Είναι βαθιά ματαιωτικό. Κάπου σ’ αυτή τη διελκυστίνδα αναμονής και γραφειοκρατίας στεγνώνει η δημουργικότητα.
Οπότε θέλουμε τους θεσμούς να είναι σύμμαχοι, να είναι κοντά μας, να μας ακούν, να μας εξασφαλίζουν το πλαίσιο που θα μπορούμε να ανθίσουμε. Κι ακόμα περισσότερο θέλουμε να σπάσουν οι αποκλεισμοί εις βάρος των πιο ευάλωτων γυναικών. Γιατί για κάποιες γυναίκες οι πόρτες της οπτικοακουστικής παραγωγής είναι κλειστές, Οπότε ναι θέλουμε εξειδικευμένες πολιτικές, δομές και προγράμματα στηριξης των γυναικών, των τρανς και κουηρ θηλυκοτήτων, των ανάπηρων γυναικών, των γυναικών με μεταναστευτική καταγωγή
Μ’ αυτές τις διερωτήσεις αλλά και μ’ ένα αίσθημα ανάτασης και ενδυνάμωσης, γιατί ξεκινάει το φεστιβάλ μας μ’ ένα πρόγραμμα για το οποίο νιώθουμε αληθινά περήφανες και που αποτυπώνει το στίγμα μας, αποτυπώνει την ευρυχωρία και τη διαθεματικότητα στην προσέγγιση μας.
Κι είναι αποτέλεσμα μιας ομαδικής δουλειάς. Οπότε θέλω να ευχαριστήσω όλες τις σκηνοθέτριες που μας έδωσαν τις ταινίες τους, είναι ένα ακριβό δώρο, τους χορηγούς που μας στηρίζουν, την ομάδα του φεστιβάλ με τις εθελόντριες και τους εθελοντές μας, τα μέλη μας, τη Σίσσυ Τουμάση που ανέλαβε την παρουσίαση στην Τελετή Έναρξης, τη Νάσια Συντέτα και τη Μαίρη Πετρουλιου την Τελετή Λήξης και βέβαια τα υπόλοιπα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου με τα οποία πορευόμαστε μαζί με σχέσεις εμπιστοσύνης και συνεργατικότητας και με απώτερο στόχο να κάνουμε το WIFT GR σημείο αναφοράς για κάθε γυναίκα και θηλυκότητα στον οπτικοακουστικό κλάδο.
Φωτογράφος: Νίκος Τσιντήλας